Wat staat er op het etiket?

Wat staat er op het etiket?

Om mijn kennis van kattenvoer te vergroten heb ik onlangs een Pet Food Nutrition cursus gevolgd en met succes afgerond. Ik dacht dat ik in de afgelopen jaren al aardig wat kennis had vergaard, maar deze cursus was toch wel een regelrechte eyeopener.

Een belangrijk onderdeel van de cursus was het leren lezen en interpreteren van de informatie op verpakkingen van honden- en kattenvoer. Vanaf nu kijk ik nooit meer hetzelfde naar commercieel diervoer. En om je een indruk te geven van wat ik heb geleerd geef ik je hier een kleine impressie van mijn ondervindingen.

Let op: ik ben geen dierenarts en ik kan je dus geen medisch advies geven.
Maar ik heb wel tips om je te helpen betere keuzes te maken als het gaat over het voeren van je kat.

Als voorbeeld heb ik de ingrediënten van een willekeurig kattenvoer uit de supermarkt gekozen. Aan de hand van de gegevens op dit etiket laat ik je zien welke informatie je hier onder andere uit kan halen.

Samenstelling: Zalm (15%), tarwe (15%), gedroogd gevogelte-eiwit, maïsglutenmeel, sojameel, maïs, dierlijk vet, bietenpulp, cichoreiwortel (2%), gedroogde vis- eiwitten, mineralen, autolysaat, gist (1%).

Toevoegingen: Koper [E4] (50 mg/kg), ijzer [E1] (253 mg/kg), jodium [E2] (3,2 mg/kg), mangaan [E5] (105 mg/kg), selenium [E8] (0,29 mg/kg), taurine (780 mg/kg), vitamine C (160 mg/kg), vitamine D3 (1120 IE/kg), vitamine E (770 IE/kg), vitamine A (36960 IE/kg), zink [E6] (428 mg/kg).

Wat het eerste opvalt aan dit etiket is de grote hoeveelheid plantaardig meel en granen. Dit voer is dus duidelijk een droogvoer. Zetmeel is nodig voor het ‘plakken’ van de brokken. Zonder zetmeel vallen brokken uit elkaar.

De volgorde van de ingrediënten op de etiketten van kattenvoer (maar ook de etiketten op ons eigen eten) wordt bepaald door de hoeveelheid van dat ingrediënt in het voer. Het ingrediënt dat er het meest in zit staat als eerste vermeld gevolgd door de, in aflopende volgorde van gewicht genoemde, overige ingrediënten.
Als we op zoek zijn naar voer met veel vlees of vis willen we dus dat het vlees of de vis als een van de eerste ingrediënten vermeld staan op het label. De zalm als eerste ingrediënt op dit etiket is vis met het water er nog in. Maar zonder dat water komt de zalm veel lager op de lijst terecht.

Door ingrediënten op te splitsen lijkt het of er minder van in het voer zit. Als de maïs en het maïsglutenmeel bij elkaar opgeteld zouden worden bevat dit voer meer maïs dan dat de leverancier nu doet vermoeden.

Zalm is een goede bron van eiwitten, maar de hoeveelheid zalm in dit voer is niet toereikend. En omdat katten juist een grote hoeveelheid eiwitten nodig hebben in hun voeding, wordt aan dit voer veel eiwit toegevoegd in de vorm van gevogelte-eiwit, maïsglutenmeel, sojameel en vis-eiwitten. Dit duidt dus op een te geringe hoeveelheid en/of een slechte kwaliteit van de zalm.

De toegevoegde vitamines in commercieel voer zijn kunstmatig en worden achteraf aan het voer toegevoegd. Tijdens het maken van de brokken wordt het voer zo intensief bewerkt en verhit dat veel van de vitamines en mineralen verloren gaan. De kwaliteit van deze toevoegingen laat te wensen over. De afkomst en kwaliteit is vaak niet te achterhalen. Gifstoffen en genetisch gemanipuleerde bestanddelen kunnen niet worden uitgesloten.

Dit overzicht van wat er in kattenvoer zit was een korte introductie in het lezen van de verpakkingen van diervoer. Pak het voer van je eigen kat of hond er eens bij en probeer eens of je al op een andere manier naar de verpakking kijkt. Waarschijnlijk heb je nu meer vragen gekregen over het voer van je geliefde huisdier. Maar geloof me, hoe meer je weet hoe meer vragen erbij zullen komen. Tegelijk kan je steeds betere keuzes maken op basis van de kennis die je hebt.

Zelf ben ik erg blij met wat ik heb geleerd in deze cursus. En in de komende tijd zal ik steeds hiervan met je delen.

Wat zijn dierlijke bijproducten?

Wat zijn dierlijke bijproducten?

Op verpakkingen van kattenvoer komen we, in de lijst met ingrediënten vaak de term “dierlijke bijproducten” tegen. Maar wat is dat?

In het proces van het slachten van dieren worden alle onderdelen die niet geschikt zijn voor humane consumptie “dierlijke bijproducten” genoemd.

Volgens “De Dierlijke Bijproducten Verordening” van het ministerie van Economische zaken wordt er een onderscheid gemaakt in drie categorieën bijproducten:

  • Categorie 1-materiaal: ‘Uitsluitend bestemd voor verwijdering’
  • Categorie 2-materiaal: ‘Ongeschikt voor dierlijke consumptie’
  • Categorie 3-materiaal: ‘Ongeschikt voor menselijke consumptie’

Alleen het dierlijk materiaal uit categorie 3 komt dus in aanmerking om verwerkt te worden in diervoer voor gezelschapsdieren.

Het gaat dan om dode dieren of delen van dieren, producten van dierlijke oorsprong of andere producten die uit dieren zijn verkregen en die niet voor menselijke consumptie bestemd zijn, met inbegrip van oöcyten, embryo’s en sperma. Tevens vallen hier ook de beenderen, huid, vet, bloed, hoornen, hoeven en organen onder. Het is echter verboden om uitwerpselen, urine of de inhoud van het spijsverteringskanaal te gebruiken. Evenals huiden die behandeld zijn met looistoffen.

De fabrikanten van het diervoer kunnen op hun verpakkingen volstaan met het vermelden van ‘dierlijke bijproducten’ als ingrediënt. Helaas weet de consument dus niet wat de herkomst van deze ingrediënten zijn. Het zijn goedkope ‘eiwitten’ waarvan de kwaliteit niet kan worden beoordeeld.

Lees dus de etiketten en ga op zoek naar voer waarin geen dierlijke bijproducten zitten, maar die gemaakt zijn van vlees. Daarvan is de kwaliteit namelijk gelijk aan die voor de humane consumptie.

Kattenvoer: Marketing en verkooptrucs

Kattenvoer: Marketing en verkooptrucs

Emotie en marketing zijn vandaag de dag belangrijker dan de kwaliteit als het gaat om kattenvoer. Biologisch, organisch, met zeewier en algen, van gastronomische kwaliteit of met lekkere kaas.

Maar is dat nou werkelijk wat de kat nodig heeft, of zijn het allemaal verkoop technieken omdat wij mensen dat aantrekkelijk vinden?

Katten hebben van nature een zeer specifieke behoefte als het gaat over hun voer. Maar dit komt echter niet altijd overeen met wat de fabrikanten van het diervoer bedoelen met termen als ‘Proactief’ en ‘Puur’ op de verpakkingen van kattenvoer. Deze woorden worden gebruikt om een product beter te verkopen, maar zeggen niets over de inhoud van de verpakking.

Eigenaren van katten zouden zich, net als bij hun eigen voeding, beter moeten verdiepen in de informatie die op het etiket van het voer staat. Dit zegt meer over de inhoud dan de kreten die op de voorkant van de verpakkingen worden gebruikt.

Misleidende termen op de verpakking van kattenvoer

Woorden als ‘natuurvoer’ en ‘vitalcare’ worden door fabrikanten gebruikt om de suggestie van goede voeding te wekken, maar zegt in feite niets over de kwaliteit en inhoud van de verpakking. Er zijn in Nederland en Europa maar weinig regels voor de productie van commercieel diervoer. Zo is er geen regelgeving voor de kwaliteit van de ingrediënten die gebruikt worden om kattenvoer te maken.

Net als producenten van humane levensmiddelen, proberen ook de diervoerfabrikanten mensen ervan te overtuigen dat de inhoud van hun verpakking  beter en gezonder is dan dat van de concurrent. Het blijft echter een feit dat de inhoud van een zak of blik kattenvoer nooit natuurlijk kan zijn. Het voer is zo ontzettend intensief bewerkt dat het de natuur op geen enkele manier meer nabootst.

Maar laat je niets wijsmaken! Lees de etiketten en ontdekt zelf wat een gezonde voeding voor je kat is. Het is in ieder geval niet mogelijk om een natuurlijke voeding uit een blikje of zak te halen.

Toch zijn er inmiddels fabrikanten die kwalitatief betere voeding voor katten produceren. Door gebruik te maken van goede, soms humane ingrediënten zijn ze in staat om een product aan te bieden dat beter aansluit bij de behoefte van de kat. Maar ook dit voer zal meestal niet vrij zijn van smaakstoffen, conserveermiddelen en toegevoegde vetten.

Fabrikanten zijn uiterst slim als het gaat om de woorden die ze op de etiketten gebruiken. Ze hebben immers allemaal als voornaamste doel om zoveel mogelijk te verkopen. Dus termen als dieet, light, vetarm en volkoren, worden gekozen omdat wij mensen daar gevoelig voor zijn. Maar ze hebben geen enkele relatie met gezond kattenvoer. Als eigenaar zien we eigenlijk liever dat het voer veel dierlijke eiwitten, goed vet, veel vocht, geen dierlijke bijproducten en zeker geen granen bevat. Maar dat verkoopt niet.

Het is dus belangrijk dat we bij het kopen van kattenvoer in staat zijn om de juiste keuzes te maken. Let dus niet op de verkooptrucs op de verpakking, maar lees welke ingrediënten het bevat. Ga op zoek naar voer waar vlees in zit. Geen dierlijke bijproducten, maar vlees! We hebben te maken met een strikte carnivoor. Ze hebben geen enkele behoefte aan koolhydraten, dus granen mogen nooit een goedkoop alternatief voor vlees zijn.

Wat is wel goed?

Het vlees moet ook het eerste ingrediënt op de lijst zijn. Dat wil zeggen dat dat het ingrediënt is dat in de grootste hoeveelheid in het voer aanwezig is. Dus als kip, rundvlees of bijvoorbeeld lamsvlees als eerste vermeld worden is dat goed.

Ingrediënten als kippenmeel of vleesmeel zijn over het algemeen bronnen van eiwitten die voldoen aan de eisen die voor diervoeder gelden. Maar laat voer waar dierlijke bijproducten in zitten staan. Met de term dierlijke bijproducten worden bijvoorbeeld hoeven, veren en snavels bedoeld. Dode dierlijke bestanddelen die geen enkele voedingswaarde hebben.

Vermijdt voer met mais, tarwe en soja. Dit zijn goedkope vulstoffen zonder voedingswaarde voor de kat. Zoek in plaats daarvan naar volkoren ingrediënten zoals bruine rijst of aardappels. Dit soort ingrediënten mogen geen vervangers voor vlees zijn, maar zijn vaak nodig om brokken te kunnen produceren.

Het blijft een lastige klus om uit te zoeken welk voer het beste is voor je kat. De etiketten zijn verwarrend en vaak verre van compleet. Maar oefening baart kunst. En gaande weg zal het lezen van de etiketten een tweede natuur worden.

Kattenvoer etiketten: De wettelijke eisen

Kattenvoer etiketten: De wettelijke eisen

Etiketten op verpakkingen kattenvoer moeten, net als bij het voer van andere diersoorten, voldoen aan de Nederlandse en Europese regelgeving. Dit om de consument op de hoogte te stellen van de inhoud van een verpakking.

Maar wat zijn die regels? Waaraan moeten voerfabrikanten voldoen als het gaat om de informatie die ze op hun verpakkingen zetten?

Wettelijk moeten alle hieronder genoemde onderdelen op het etiket van kattenvoer vermeldt worden:

De naam en een omschrijving van het product

Het klinkt misschien vreemd, maar ook de naam van het voer is aan regels gebonden. ‘Compleet’ of’ volledig’ voer bevat alle ingrediënten die een dier nodig heeft om gezond te blijven. Hierdoor kan dit soort voer iedere dag worden gegeven, mits de gebruiksaanwijzing op de verpakkingen wordt gevolgd.

Is het voer ‘aanvullend’, dan moet het gebruikt worden in combinatie met een ander voer of als snoepje of snack.

Het gewicht en/of de hoeveelheid

Het gewicht moet worden aangegeven in kilogrammen, grammen, liters, centiliters of milliliters.

Een lijst met ingrediënten

Fabrikanten kunnen op twee manieren informatie geven over de gebruikte ingrediënten:

  • De afzonderlijke ingrediënten (kip, soJa, mais … enz.)
  • In door de EU wettelijk vastgestelde categorieën waar de verschillende ingrediënten in geplaatst worden (vlees, groenten, mineralen … enz).

De analytische gegevens

Deze gegevens komen overeen met de informatie die op humane voedingsproducten staan. Ze komen ons alleen een beetje vreemd voor omdat de gebruikte termen niet hetzelfde zijn als op de humane verpakkingen. Maar beiden geven ze de voedingswaarde van het product aan.

  • ruw eiwit
  • ruw vet
  • ruwe celstof
  • ruw as

Woorden als ‘ruw’ en ‘as’ zijn termen die afkomstig zijn uit de laboratoria. De producent is wettelijk verplicht ze op deze manier te vermelden.

Informatie over eventuele toevoegingen

Net als in de humane voeding worden aan kattenvoer stoffen toegevoegd die de kwaliteit, structuur of kleur verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn vitaminen, conserverings middelen, kleur- en smaakstoffen en antioxidanten. Deze toevoegingen moeten op de verpakking worden vermeld, voorafgegaan door het opschrift ‘toevoegingsmiddelen’.

De tenminste-houdbaar-tot datum

Deze informatie geeft aan tot welke datum de kwaliteit van het voer zeker gewaarborgd is. Wat niet betekent dat het na die datum schadelijk is om het voer te nuttigen.

Naam en contact informatie van de producent

Op het etiket van kattenvoer moet een gratis telefoonnummer of een ander passend communicatiemiddel worden vermeld, zodat de consument aanvullende informatie kan ontvangen.

Een gebruiksaanwijzing

In de gebruiksaanwijzing moet worden aangegeven, in gram of kilogram of volume-eenheden, wat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voer voor de kat is.

Alle hierboven genoemde informatie moet wettelijk aanwezig zijn op iedere verpakking  kattenvoer.