Home » Dikke katten zijn zieke katten

Dikke katten zijn zieke katten

Trefwoorden: Kattenvoer | podcast

Luister naar aflevering #2 van De Kattenpodcast

Op dit moment is een van de grootste gezondheidsproblemen van katten het feit dat ze veel te dik zijn. Net als mensen tobben tegenwoordig ook onze katten met hun gewicht en ook bij katten zit er een verschil tussen een klein beetje overgewicht en dikke obesitas. Katten met een overgewicht hebben meer lichaamsvet dan wat we ideaal vinden. Maar heeft de kat zoveel vet op zijn lichaam dat het gezondheids­problemen gaat geven dan hebben we toch echt te maken met obesitas.

Wanneer is een kat te dik?

Bij mensen gebruiken we de Body Mass Index (BMI) om aan de hand van je gewicht en lichaamslengte te be­palen of je te dun, normaal of te dik bent. Voor katten wordt vaak gebruik ge­maakt van de Body Condition Score (BCS) om te bepalen of ze al dan niet te dik zijn. Door het lijfje van je kat te vergelijken met afbeeldingen op een score kaart kan bepaald worden in welke categorie de kat thuis hoort. De categorieën lopen uiteen van brood­mager tot zeer zwaarlijvig, en zijn gebaseerd op de subjectieve beoordeling van de eigenaar of de dierenarts.

Helaas blijkt uit studies dat deze methode neigt naar een onderwaar­dering van het vetgehalte. Doordat dikke katten minder actief zijn is hun spiermassa lager en het vetgehalte hoger als die van actieve katten. In een studie waarin volgens de Body Condition Score 28,7% katten te dik waren werd door de dierenartsen maar 1,4% ook werkelijk als te dik beschouwd.

https://wsava.org/

Een dikke kat is ziek

Een goede reden om je zorgen te maken over het gewicht van je kat is het feit dat obesitas een groot risico op diabetes type II geeft. Maar een dikke kat heeft ook een grote kans op hart- en nierproblemen, artrose, kanker en zelfs de dood.

En daar komen de psychische problemen die een dikke kat van een te dik lijfje kan krijgen nog bij. Het moeilijk kunnen bewegen, jezelf niet kunnen wassen of krabben en niet op je favoriete plekjes kunnen liggen omdat je er niet meer op kan springen tasten de kwaliteit van leven aan en veroorzaken groot lijden.

Katten eten en slapen

De algemeen geaccepteerde reden dat onze katten te dik zijn is dat ze teveel eten en te weinig bewegen. Maar is een gebrek aan beweging echt de oorzaak van het dik worden? Hebben binnenkatten, die mogelijk ook minder bewegen echt een grotere kans om dik te worden in vergelijking met katten die ook buiten komen? Op dit moment zijn geen studies bekend die de fysieke activiteiten en het ontstaan van obesitas bij honden en katten onder de loep hebben genomen.

Er zijn wel een aantal factoren die mogelijk bij kunnen dragen aan het toenemen van het lichaamsgewicht.

  • Een gecastreerde/gesteriliseerde kat heeft zo’n 25-30% minder calorieën nodig
  • Er zit een verschil in voedselinname tussen katten die onbeperkt voer tot hun beschikking hebben tegen­over katten die in maaltijden gevoerd worden
  • De fysieke fitheid van een kat bepaalt de spiermassa en daarmee het energieverbruik
  • Een dieet van (onbeperkt) brokken mogen eten bevat veel te veel suiker en dus overbodige energie

Voer als beloning

Veel mensen gebruiken voer als een manier om met hun katten te communiceren. Ze denken dat als katten toenadering zoeken ze ook honger hebben en geven dan eten. Veel katten krijgen zelfs onbeperkt toegang tot voer omdat baasjes denk­en dat het een natuurlijke manier van voeren is. Maar een kat die tegen je miauwt hoeft echt geen honger te hebben. Hij wil misschien gewoon aandacht of spelen.

En als je zelf een kop koffie drinkt met een koekje erbij is de kat echt niet zielig als hij geen snack krijgt.

Een tikkende tijdbom

Eigenaren vinden het vaak niet belang­rijk om het overgewicht van hun kat aan te pakken. Zolang ze denken dat ze katten een groot plezier doen door ze te vaak en teveel te voeren en te laten snacken is het moeilijk om daarmee te stoppen. Terwijl veel katten het heel erg zullen waarderen als ze aandacht zouden krijgen in de vorm van spel of aaien.

Andere mensen denken dat het veel geld kost om een kat te laten afvallen. Dierenartsen bieden alleen dieetvoer aan en vergeten vaak dat het ook anders kan. De kosten van dieetvoer zijn voor veel baasjes te hoog en het is lastig om in een huishouden met meerdere katten maar één kat een afwijkende voeding te geven.

Het voer dat de dierenarts voorschrijft levert vaak niet het gewenste resultaat op. Katten vallen er niet of maar moeizaam van af. En zodra ze weer ‘gewoon’ voer gaan eten komt het gewicht er in een veelvoud weer bij.

Maar als geld de reden is om een obese kat niet te laten afvallen kan dit weleens op een ander kostbaar drama uitlopen. Want een obese kat is een tikkende tijdbom. Er komt een moment dat hij ernstig ziek wordt en de kosten van de dierenarts niet meer op te brengen zijn. Dit realiseren eigenaren zich echter niet zolang hun geliefde viervoeter nog ogenschijnlijk  gezond is.

Het is echt simpel

Albert Einstein zei “We kunnen een probleem niet oplossen met de denk­wijze die het heeft veroorzaakt”. Met andere woorden, we kunnen katten niet laten afvallen door ze het voer te geven waar ze dik van zijn geworden. Want dat is precies wat de fabrikanten van kattenvoer doen.

Door katten een commercieel dieet­ voer te geven om af te vallen wordt het gewichtsprobleem niet opgelost. Het voer is namelijk nog steeds over­laden met koolhydraten. De calorieën van de suikers en het zetmeel in dit dieetvoer leveren nog steeds meer energie dan de kat nodig heeft. En het enige wat de spijsvertering van de kat met die energie kan doen is het opslaan in de vorm van vet. En dat was nu net waar we de kat vanaf wilden helpen. Door de manier waarop katten zelf hun glucose maken is elke gram glucose (lees suiker en zetmeel) in het voer overbodig en wordt dus opge­slagen als vet. Hoe hard fabrikan­ten van voer ook beweren dat de kool­hydraten een goede bron van energie zijn, dit gaat niet op voor katten.

Hoe werkt het bij de kat?

Het verschil met andere dieren en mensen is dat katten hoofdzakelijk eiwitten gebruiken als bron van energie. Ze produceren zelf een continue stroom van glucose die ze van de eiwitten uit hun voer maken. Dit verklaart ook waarom katten 2 tot 3 keer zoveel eiwitten nodig hebben als bijvoorbeeld honden.

Als katten veel eiwitten nodig hebben en geen enkele behoefte hebben aan koolhydraten in hun voeding, wordt het hopelijk duidelijk dat het dieetvoer van de dierenarts niet tot de gewenste resultaten zal gaan leiden.

Dus …

Om enige kans van slagen te hebben moeten we onze dikke katten geen brokken meer geven maar blikvoer of zelfs rauw gaan voeren. Op die manier bieden we het kattenlijfje de gelegen­heid om de eigen vetreserves te gaan gebruik in plaats van steeds meer suikers aan de vetvoorraad toe te blijven voegen. Het lijf loopt namelijk letterlijk al over van de suiker!

Nog even dit

Katten laten afvallen door ze minder eten te geven is geen optie. Een dieet dat het aantal calorieën beperkt tast zonder twijfel het welzijn van de kat aan. Katten die te weinig calorieën te eten krijgen hebben meer honger en kunnen daardoor agressiever zijn. Ze kunnen chronisch stress ontwikkelen en er kan zelfs stereotype gedrag ontstaan waar­bij ze kale plekken krijgen omdat ze hun eigen vacht uittrekken.

Ook het inzetten van voedselverrijking als een manier om minder voer te hoeven geven lost het probleem niet op. Ze langer over het eten laten doen maakt de honger niet minder. Het kan het probleem zelfs vergroten. Honger is nooit een optie. Voedsel­verrijking is een prima manier om verveling tegen te gaan, maar niet om honger te stillen.

Er bestaan boeken en online hulp­programma’s om je helpen met het laten afvallen van je kat. Houd hierbij altijd in je achterhoofd dat er vaak een voer fabrikant achter de formule zit en dat deze programma’s gebaseerd zijn op het gebruik van dieetvoer in de vorm van brokken. Het laten afvallen van een kat duurt lang en fabrikanten willen met dit soort programma’s  proberen om je te motiveren om het vol te houden en dus de dieetproducten te blijven kopen. Ook dierenartsen helpen je graag met regelmatige controles ter motivatie. Maar vergeet niet dat afvallen geen kwestie van minder calorieën maar van andere calorieën is en dus dieet brokken niet de oplossing zullen zijn.

Wil je meer te weten komen over kattenvoer?

Zie jij door de bomen het bos niet meer?

Wil je je kat het beste voer geven, maar heb je geen idee wat goed voer is?